Funkia (hosta) ogrodowa - sadzenie, uprawa i rozmnażanie
Funkia (Hosta) jest popularną byliną ozdobną. Ta odporna i łatwa w uprawie roślina występuje w bardzo wielu odmianach różniących się wielkością, kolorem oraz kształtem liści i kwiatów, dzięki czemu możemy ją wykorzystywać w rozmaitych kompozycjach i sadzić w różnych miejscach ogrodu.
Opis
Funkia wywodzi się z Azji Wschodniej. Jest wieloletnią rośliną kłączową. Ozdobne są zarówno jej liście, jak i kwiaty. Poszczególne odmiany mają liście ciemno- i jasnozielone, sinozielone, błękitno-szare, z białymi lub żółtymi obwódkami lub pstre. Liście występują najczęściej w kształtach lancetowatym lub jajowatym. Mogą być bardzo wąskie albo duże i szerokie, gładkie i błyszczące bądź prążkowane. Większość odmian osiąga wysokość 30-60 cm i rozrasta się na 60-90 cm. Najwyższe funkie dorastają do 80-100 cm, a najokazalsza spośród nich, „Krossa Regal”, nawet do 150 cm. Szypułki kwiatowe większości odmian osiągają do 120 cm. Lejkowate, trąbkowate albo dzwonkowate kwiaty są najczęściej zebrane w jednostronne kwiatostany. Mogą być białe, fioletowe lub liliowe. Czas kwitnienia jest różny w przypadku różnych odmian, ale zazwyczaj przypada na miesiące od czerwca do sierpnia.
Wymagania
Funkia wymaga gleby przepuszczalnej i zasobnej w składniki odżywcze. Rośnie dobrze tylko na wilgotnym podłożu. Najlepiej czuje się w półcieniu, ale niektóre odmiany tolerują też stanowiska słoneczne. Bezpośrednie oświetlenie słoneczne przez dwie godziny rano i dwie godziny po południu jest akceptowalne dla większości funkii. Wybierając stanowisko dla tej rośliny należy wziąć pod uwagę jej tendencję do rozkrzewiania się. Sadzimy ją w miejscach, gdzie będzie mogła się swobodnie rozrastać. Wraz z upływem czasu i wzrostem funkii wzrastają również jej walory estetyczne, dlatego najlepiej pozwolić jej rosnąć w jednym miejscu przez kilka lub nawet kilkanaście lat. Funkia jest odporna na mrozy i hodowana w donicach nie musi być przenoszona na zimę do pomieszczenia.
Funkie w ogrodzie
Rozmnażanie
Funkię rozmnażamy wegetatywnie, przez podział kłączy. Możliwe jest również sadzonkowanie, a pospolite gatunki pozwalają na rozmnażanie z nasion.
Kłącza wykopujemy i dzielimy wczesną wiosną (od kwietnia) lub we wrześniu, w zależności od odmiany. Wcześnie kwitnące byliny takie jak funkie Siebolda, rozmnażamy jesienią. Nie należy jednak przeprowadzać tych zabiegów w czasie przymrozków ani wtedy, gdy ziemia jest bardzo mokra. Korzenie funkii są luźne i mięsiste, dlatego łatwo rozdzielać je ręcznie. W razie trudności używamy do podziału karpy małych wideł. Starsze, twarde kłącza odcinamy ostrym nożem, by jak najmniej okaleczyć roślinę. Miejsce cięcia można zasypać węglem drzewnym. Dzielimy karpę tak, by każda z części miała zdrowe korzenie i przyrosty. Do sadzenia wybieramy młode kłącza o długości minimum 5 cm. Powinny posiadać przynajmniej dwa pąki, wykształcony przyrost i silne korzenie.
Funkia ogrodowa
Sadzenie
Najlepszym podłożem dla funkii będzie dobrze zdrenowana gleba gliniasta. Przed sadzeniem roślin warto wzbogacić ziemię obornikiem, kompostem lub torfem. Ponadto przekopujemy podłoże i starannie usuwamy chwasty, zwłaszcza wieloletnie, których korzenie mogą przerosnąć korzenie naszej funkii.
Nowe rośliny należy sadzić w grupach po 3-5 sztuk. Robimy to w pochmurny dzień, by nie przesuszyć korzeni. Dołek powinien być większy niż kłącze. Sadzimy je przyrostem pionowo do góry, mniej więcej na tej samej głębokości, na której rosło będąc częścią starszej rośliny. Odległości między funkiami powinny wynieść co najmniej 30 x 50 cm.
Tuż po posadzeniu podlewamy młode byliny. Należy pamiętać, że w początkowym okresie wegetacji nowych funkii podłoże musi być stale wilgotne.
Efektowne ulistnienie funkii
Podlewanie
Funkia lubi wilgotne stanowiska. Szczególnie w czasie suszy należy dbać o regularne nawadnianie naszych bylin. Podlewamy je wieczorem lub rano, lepiej rzadziej a obficiej niż często – woda musi dotrzeć do głęboko rosnących korzeni. Jeżeli sadzimy funkię pod starymi drzewami, zadbajmy o obfite nawadnianie, ponieważ korzenie drzew wysuszają podłoże.
Nawożenie
Funkia bardzo dobrze reaguje na nawożenie kompostem lub obornikiem. Miejsca, w których rosną byliny, należy nawozić co roku. Młode rośliny, zwłaszcza zasadzone pod drzewami, wymagają dodatkowego stosowania nawozów wieloskładnikowych w okresie wegetacji.
Kwitnąca funkia
Pielęgnacja
Pielęgnacja funkii polega na usuwaniu przekwitłych szypułek kwiatowych. Roślina nie wymaga przycinania, należy usuwać tylko suche liście i pędy. Jeśli między liśćmi pojawiają się nagie miejsca, dołóżmy na nie świeżej ziemi, a bylina wypuści młode pędy. Warto obsypać podłoże pod funkiami korą, by uniemożliwić wschodzenie chwastom. W ten sposób rośliny nie będą wymagały dodatkowych zabiegów. Ściółka ogranicza również parowanie wody. Po okresie wegetacji należy oznaczyć miejsce, w którym rośnie funkia, by nie wykopać jej podczas jesiennych i wiosennych prac ogrodowych.
Choroby i szkodniki
Największym zagrożeniem dla młodych funkii są ślimaki bezskorupowe. W wilgotnych miejscach, w których rośnie funkia, mogą występować licznie. Jeśli szkodników pojawi się wiele, będą w stanie pożreć nawet całą roślinę. Chronimy funkię ściółkując podłoże i regularnie zbierając ślimaki. W przypadku inwazji niemożliwej do opanowania stosujemy Mesurol.
Funkia (hosta)
Kompozycja
Funkie mają uniwersalne zastosowanie. Poszczególne odmiany tej byliny różnią się wielkością i wyglądem, ale mają podobne wymagania co do gleby i stanowiska, dlatego łatwo można tworzyć efektowne kompozycje z samych hostowatych. Największe odmiany prezentują się efektownie jako samotne kępy. Niskie natomiast świetnie sprawdzą się jako rośliny okrywowe na obrzeżach kwietników lub gazonów i na brzegach zbiorników wodnych. Funkie pięknie wyglądają na otwartych przestrzeniach i w zacienionych zakątkach, wzdłuż ścieżek oraz wokół budowli i grup drzewiasto-krzewiastych. Sadzimy je również w skrzynkach i donicach na balkonach i tarasach o wystawie północnej. Korzystnie prezentują się w towarzystwie Buchanany, przywrotnika miękkiego, bukszpanu i cisa. Nad zbiornikiem wodnym można hodować funkie z takimi roślinami, jak brunnera,liliowiec, rodgersja, niezapominajki, łączeń i turzyca. W małych, wilgotnych zakątkach sadzimy funkie w sąsiedztwie pierwiosnków, pełników i knieci. Hostowate są niezastąpionym elementem ogrodów w stylu japońskim. Równie pięknie będą prezentować się w ogrodzie urządzonym w stylu angielskiej wsi i w leśnym zakątku. Ozdobne liście funkii są też wykorzystywane jako dodatek do bukietów kwiatowych.
